تحلیل رابطۀ "شیوۀ بازنمایی" و "مکان نمایش" در هنرهای جدید*

چکیده هنر که به نوعی عمیق‌ترین تجربیات ادراکی هنرمند را بیان می‌کند، همسو با تغییرات زندگی و دریافت‌های ذهنی انسان، شکل‌های نو و تازه‌ای به خود می‌گیرد. در دهه‌های اخیر از نقاشی‌های انتزاعی و مجسمه‌های مدرن تا انواع هنرهای دیجیتالی، در زمرۀ هنرهای پیشرو بوده‌اند. همراه با این تحولات، مکان نمایش هنرهای جدید نیز نیازمند فضاهایی درخور آثار و معرف ذات پویای آنها شده است. در این مقاله رابطۀ هنرهای جدید و چگونگی شکل‌گیری فضای معمارانۀ نمایش آنها مطالعه شده‌ است. به این ترتیب که ابتدا با دسته‌بندی انواع هنرهای جدید که در دهه‌های اخیر به وجود آمده‌اند، نمونه‌هایی از فضاهای معماری که برای نمایش آثار هنری جدید طراحی شده‌اند، بررسی شده و با مقایسۀ ایده‌های طراحی و بسط مبانی نظری، ویژگی‌های مورد نیاز فضای معماری متناسب با هنرهای مذکور، تحلیل شده است. نتیجۀ مطالعه، هرچند تداوم طراحی فضاهای نمایش آثار فاخر هنری و یا احجام تندیس‌گونۀ موزه‌های جدید را نفی نمی‌کند، برای نمایش گونه‌های مختلف هنرهای جدید فضایی تعاملی پیشنهاد می‌کند که در بخش‌هایی از آن، فضای طراحی شده در تناسب با آثار به نمایش گذاشته شده، به عنوان اثری هنری نمود پیدا می‌کند و محیط تعاملی حاصل، با محوریت رابطۀ هم‌ارز اثر و فضای نمایش، بستر مناسب‌تری برای درک مخاطبان و تحقق منظور هنرمندان خالق آثار فراهم می‌آورد.